Via een quickscan kan door middel van een terreinbezoek, al dan niet samen met een bronnenstudie (Nationale Databank Flora en Fauna, in een vroeg stadium een inschatting worden gemaakt of beschermde flora en fauna aanwezig kan zijn op de planlocatie. Wanneer redelijkerwijs kan worden aangenomen dat in het plangebied geen beschermde soorten voorkomen kan de geplande ingreep zonder verder onderzoek doorgaan en geldt alleen de zorgplicht (zie kader). Indien de mogelijkheid bestaat dat beschermde soorten in een plangebied voorkomen, wordt binnen de quickscan, zover mogelijk, het optreden van effecten daarop ingeschat. Als het voorkomen van zwaar beschermde natuurwaarden niet kan worden uitgesloten en de plannen kunnen leiden tot het overtreden van verbodsbepalingen uit de Wet Natuurbescherming, dan wordt vervolgonderzoek aanbevolen of kan tijdig worden gekozen voor een andere locatie of andere werkvorm of werkperiode.

Uit de quickscan kan vervolgonderzoek naar ingeschatte zwaar beschermde waarden nodig blijken. Door middel van een gerichte veldinventarisatie wordt de aanwezigheid van de mogelijk aanwezige beschermde soorten nader onderzocht en worden aantallen en precieze locatie ervan opgetekend. Mogelijke nadelige effecten op aangetroffen beschermde planten en dieren worden vervolgens in meer detail ingeschat. Afhankelijk van het beschermingsregime waaronder de aangetroffen soorten vallen kan het noodzakelijk zijn om bij de uitvoering van een project verzachtende of compenserende maatregelen te treffen. Mogelijk moet ontheffing in het kader van de Wet Natuurbescherming worden verkregen.