Voor de meeste ecologen (in ieder geval bij Van der Goes en Groot) betekent de winter een periode van veel binnenwerken. Dat begint met het uitwerken van de in het veldseizoen verzamelde gegevens, analyseren van de data en het schrijven van rapporten. In de weken vóór het veldwerk weer losbarst ligt de nadruk op alle voorbereidende werkzaamheden. In de relatieve luwe periode hiertussen vonden we tijd voor een mossencursus. Onder leiding van mossenexperts Klaas van Dort en Ben Kruijsen zijn we twee dagen op pad gegaan om ons te verdiepen in de moerasmossen en de duinmossen.

Klaas nam ons mee naar De Haeck, een laagveenmoerasgebied bij de Nieuwkoopse Plassen. Hier kregen we veel praktische tips. Niet alleen het herkennen, maar ook het vinden van minder algemene mossen kwam aan bod, want zeker bij een grootschalige inventarisatie is het zaak te weten waar je moet zoeken en dus ook de ecologie van de soorten te kennen. Zo’n veertig verschillende soorten kwamen onder de loep voorbij. Uiteraard veel veenmossen waaronder bijzonderheden als Trilveenveenmos en Hoogveenveenmos, maar ook de minuscule levermosjes Gewoon spinragmos en Aarmaanmos werden gevonden. Erg mooie soorten om te vinden waren ook het Rood schorpioenmos en Sterrengoudmos.

Mossencursus in De Haeck, bij de Nieuwkoopse Plassen

Met Ben verkenden we een heel andere wereld, en wel in de duinen van Zuid-Kennemerland. In de diverse biotopen die het duin rijk is hebben mossen een belangrijk aandeel in de vegetatie. Op deze dag lag de nadruk op de droge soorten. Het rijkst zijn de noordhellingen waar we onder meer Groot klokhoedje, Langkapselsterretje, Groot vedermos en Muurdubbeltandmos zagen. Maar ook de meer algemene soorten van het duingrasland kwamen aan bod zoals Gesnaveld klauwtjesmos, Groot en Klein duinsterretje, Gedraaid knikmos en korstmossen als Gevorkt heidestaartje en Vals rendiermos. Een spectaculaire soort in de bosrand was Groot gaffeltandmos en het was bijzonder om een zeer grote pionierbegroeiing met Duinkronkelbladmos en Kalksmaltandmos te zien.

Mossencursus in NP Zuid-Kennemerland

In twee dagen is veel geleerd en kennis opgehaald. Maar minstens zo belangrijk was het om weer eens met elkaar naar buiten te kunnen en ons enthousiasme voor dit vak met elkaar te kunnen delen. Want dat hebben we de afgelopen twee jaar toch wel heel erg gemist!